Expositie industrialisatie Merwedekanaal 1914-1954
Op 1 februari jl. is in de bibliotheek aan het Smaragdplein de expositie Industrialisatie Merwedekanaal 1914-1954 (van A12 tot de Paul Kruger-brug) gestart. Deze zal nog duren tot en met 26 maart. Op zaterdag 5 maart wordt in de bieb om 11 uur de Powerpoint-presentatie getoond die bij deze expositie hoort. Duur: ongeveer 1½ uur. Toegang: gratis.
De Historische Kring Tolsteeg-Hoograven brengt voor het eerst in beeld hoe de polders van het later genoemde Kanaleneiland een enorme golf te verwerken kregen van industrieën en overige bedrijvigheid. Tegelijk met de bouw van Rivierenwijk en Dichterswijk kregen de uitgestrekte weilanden aan de westkant van het Merwedekanaal (geopend in 1892) nieuwe eigenaren. Dat waren niet alleen bedrijven uit de stad die uit hun jas dreigden te groeien. Ook kwamen er bijv. dependances van Rotterdamse bedrijven. Vóór 1960 werkten in deze kanaalzône enorm veel Utrechters. Het was de tijd van wonen, werken, scholing (op of voor het werk), recreatie en sport op fietsafstand.
Pionier was pottenbakkerij Mobach van de Jutfaseweg die zijn nieuwe bedrijf opende in januari 1914 waarbij ze het aanvankelijk zonder gas, electra of stromend water moest stellen. Het Rotterdamse confectiebedrijf Rocobé wist in oorlogstijd de zaak aardig uit te breiden. Shell en Texaco zaten ideaal, centraal in het land met hun brandstoffenopslag. Het bedrijf Jongerius werd onder meer een gerenommeerd carrosseriebouwer van alle typen vrachtauto’s en bussen. Tienduizenden vrachtautobanden werden van nieuw looplak voorzien bij de UBO. De firma Coq kreeg tot ver over de landsgrenzen hoog aanzien door met in eigen beheer ontwikkeld hoogspanningsschakelmateriaal.
Een zeer grote werkgever werd HAKA, die vanaf 1927 uitbreiding op uitbreiding kende. Bij deze productiemaatschappij van de landelijke coöperatieve winkels werd een reeks levensmiddelen vervaardigd, maar ook zaken als zeep en schoenpoets.
Branden en sloop teisterden de fabriekspanden, met name na 1960. Het enige bedrijf dat stand hield is pionier Mobach (rechts op de foto).