Home-Start Utrecht ondersteunt al 10 jaar gezinnen bij opvoeding

‘Home-Start’ bestaat 10 jaar in Utrecht. Dit vrijwilligersproject ondersteunt gezinnen met jonge kinderen. Om dat te vieren  komt er een feestdag voor de gezinnen en vrijwilligers. . Wanneer die succesvol is, wordt het mogelijk een jaarlijkse traditie. De organisatie kan altijd nieuwe vrijwilligers gebruiken. Speciale promotieteams gaan daarvoor aandacht vragen.

Geschiedenis:
In het jaar 2000 werd de eerste Home-Start vrijwilliger in een gezin in Zuilen voorgesteld. In dat jaar stelde de gemeente de middelen beschikbaar om zes gezinnen in die wijk te ondersteunen. De coördinator begon met het werven van vrijwilligers en het zoeken van gezinnen die hulp konden gebruiken. De meeste gezinnen komen via een verwijzer bij Home-Start terecht. Vaak is dat het consultatiebureau, maar ook via het Opvoedbureau en (voor)scholen vinden gezinnen de weg. Tien jaar later is Home-Start Utrecht uitgegroeid tot één van de grootste projecten van het land. Er werken inmiddels drie coördinatoren en jaarlijks worden in vrijwel de hele stad zo’n 70 gezinnen ondersteund door vrijwilligers. Dit najaar zal een vierde coördinator aan het team worden toegevoegd.

Civil Society
De verzorgingsstaat wordt op het moment hervormd. Het accent zal komen te liggen op betrokken burgers die actief zijn bij hun eigen buurt. Het zou mooi zijn als iedereen een stuk verantwoordelijkheid neemt voor zichzelf en anderen in de samenleving. Home-Start onderschrijft dit uitgangspunt. In de methodiek wordt beschreven dat vrijwilligers een ander steunen in een tijd dat het even wat minder lekker gaat. Iets wat vroeger meer een vanzelfsprekendheid was, maar in de steeds meer geïndividualiseerde samenleving soms georganiseerd moet worden. Home-Start vrijwilligers kunnen de goede buurvrouw zijn. Zij komen regelmatig langs om koffie te drinken, een handje te helpen of samen er op uit te gaan. Ze kunnen meedenken in opvoedingsvraagstukken en zorgen delen.

Promotieteams
Regelmatig ontvangen we hulpvragen van gezinnen uit omringende gemeenten zoals Nieuwegein, Houten of Maarssen. Helaas kan Home-Start Utrecht die gezinnen niet helpen. De komende twaalf maanden zal een speciaal promotieteam van Home-Start in de provincie pleiten voor meer Home-Start projecten. Er zijn overal, in alle lagen van de bevolking gezinnen die graag een Home-Start vrijwilliger tijdelijk als maatje kunnen gebruiken. Opvoedingsonmacht komt overal voor.

Festiviteiten
Om te vieren dat Home-Start 10 jaar bestaat komt er allereerst een feestdag voor de gezinnen en vrijwilligers. Het idee bestaat al lang en gaat nu eindelijk uitgevoerd worden. Wanneer het succesvol is, wordt het mogelijk een jaarlijkse traditie. Gezinnen en vrijwilligers krijgen de gelegenheid om elkaar te ontmoeten en natuurlijk is er vertier voor jong en oud. Daarnaast komt er een middag waar professionals elkaar kunnen ontmoeten en zich kunnen verdiepen in één van de belangrijkste uitgangspunten van Home-Start: aandacht voor ouders en kinderen. Vooral de aandacht voor ouders is hierin belangrijk. Een Home-Start vrijwilliger is in eerste instantie een maatje voor de ouders. Iemand die met hen meedenkt en hen versterkt in wat al goed gaat. Het is belangrijk dat ouders erkenning krijgen voor het belangrijke werk dat zij doen om de volgende generatie goed op te voeden.

Persoonlijke verhalen uit de praktijk:

Een ouder aan het woord: “Ik vond het vreselijk zwaar met drie kleine kinderen. Kwam totaal niet aan mijn rust toe. Met niemand durfde ik erover te praten, want ik was bang dat mijn omgeving zou denken dat ik het niet aankon. Ik had het gevoel dat ik er helemaal alleen voor stond. Toen ik daarover voorzichtig iets losliet op het consultatiebureau vertelde de wijkverpleegkundige over Home-Start. Sinds een aantal maanden komt er nu een vrijwilliger. Wat me meteen opviel, is dat ze zoveel aandacht heeft. Voor mij en voor de kinderen. Ze praat rustig en lief tegen mijn kinderen. Ik kon vaak alleen maar tegen ze schreeuwen, maar nu lukt het me steeds beter om me in te houden. Dat heb ik van haar geleerd. Het is zo fijn dat iemand elke week komt, maar geen visite is. Ze draait gewoon mee en het is heel vertrouwd om met haar te praten. We drinken samen koffie of vouwen de was en gaan met de kinderen boodschappen doen of naar de speeltuin”.

“Ik hoef het even niet alleen te doen en kan me weer een beetje opladen. Het is geen hulpverlener die me komt vertellen hoe ik het moet doen. We praten veel en soms vertel ik ook wel eens over mijn problemen. Ik merk dat het prettig is om soms even mijn hart te luchten en het grappige is dat ik vaak tijdens het gesprek zelf de oplossingen bedenk. Dingen waar ik tegenop zie vraag ik aan haar. Zo heeft ze me geholpen een goede peuterspeelzaal te vinden. Samen zijn we bij diverse speelzalen gaan kijken. Ook zijn we samen naar een spelinloop in het buurthuis gegaan. Alleen was ik daar niet zo snel binnengestapt. Daar heb ik andere moeders uit de buurt leren kennen. Nu spreek ik af en toe met iemand af om koffie te drinken of de kinderen met elkaar te laten spelen”, aldus deze ouder

Een vrijwilliger aan het woord:
“Sinds een aantal maanden kom ik bij een moeder met een tweeling van drie maanden en een peuter van 2,5 jaar. Haar man werkt fulltime. Het gezin woont in een flat zonder lift en daardoor komen moeder en de kinderen weinig buiten. Met de tweeling gaat het heel goed, maar soms heeft ze letterlijk handen te kort. Haar oudste zoontje kan wat jaloers reageren als zij met de baby’s bezig is, dus geef ik hem vaak wat meer aandacht. Meestal drinken we eerst koffie en gaan we ook even naar buiten. De meeste voldoening haal ik uit de band die ik opbouw met de moeder en inmiddels ook met het jongetje. Hij is echt heel blij als ik kom. Het is best bijzonder dat je zomaar bij een gezin komt elke week. Dat ze me vertrouwen. Ik ging open naar dit gezin en heb gewoon gekeken naar wat er op me afkwam. Het is fijn dat je de tijd kunt nemen. Eigenlijk ging het vanaf het begin vanzelf. Het jongetje is heel actief en spontaan, dus zat ik bij mijn eerste bezoek al snel op de grond met autootjes te spelen”.

“Ik ben zelf een alleenstaande moeder, dus ik weet hoe het is om veel alleen te zijn met kleine kinderen. Ik heb een hoop levenservaring en daar deed ik tot nu toe niets mee. Nu stel ik het in dienst van anderen. Je leert van elkaar. Zij leren van mij, maar ik leer ook veel van het gezin. Dingen hoeven niet per se op één manier te gebeuren. Het kan ook anders en dat is niet noodzakelijkerwijs fout. Ik ga niet oordelen, maar zoek naar iemands kwaliteiten en die krachten probeer ik te benadrukken. Ik benoem wat goed gaat en ga niet focussen op wat ze niet kunnen. Eigenlijk is het belangrijkste dat je er gewoon bent. We gaan samen naar de speeltuin en praten veel. Tussen de regels door geef ik weleens tips, maar niet direct”, aldus de vrijwilliger.

Een coördinator aan het woord:
Alles is maatwerk bij Home-Start. Omdat elk gezin anders is en elke situatie ook. Zo is er niet één richtlijn voor de duur van de ondersteuning. We blijven zolang het nodig is, maar het is wel tijdelijk. Gemiddeld blijft een vrijwilliger een maand of negen à tien aan een gezin verbonden. Ook de trainingen, die we zelf geven, zijn maatwerk. Zodra we weer voldoende vrijwilligers hebben om een groep vol te maken, start er weer een voorbereidende training. Vorig jaar hebben we vier trainingen kunnen geven. Momenteel helpen wij jaarlijks zo’n 70 gezinnen met 45 vrijwilligers. Wij proberen zoveel mogelijk te werken zonder wachtlijsten en zijn dan ook steeds op zoek naar nieuwe vrijwilligers! “

“We krijgen regelmatig Turkse en Marokkaanse gezinnen die graag een vrijwilliger willen die hun taal spreekt. Soms vormt de taal een barrière en dat is jammer want de vrijwilliger kan niet met handen en voeten een diepgaand gesprek voeren. Daarom hopen we dat meer Turkse en Marokkaanse moeders zich aanmelden om vrijwilligerswerk voor Home-Start te doen. De gezinnen waar de vrijwilligers aan de slag gaan zijn heel uiteenlopend. De vragen dus ook. Er is nu bijvoorbeeld een gezin met een huilbaby. De vrijwilliger heeft er zelf geen ervaring mee, maar kan wel het kind af en toe even overnemen, zodat de ouders wat rust krijgen. Ook denkt de vrijwilliger mee in wat de mogelijke oorzaken zouden kunnen zijn en zoekt samen met hen naar oplossingen”

“Ook hoogopgeleide ouders kunnen ondersteuning van Home-Start krijgen. Iedereen kan te maken krijgen met vervelende omstandigheden. Zo belde er laatst een moeder die een zeer zware bevalling heeft gehad en bij thuiskomst uit het ziekenhuis bleek haar zus ernstig ziek te zijn. Na drie maanden verliet de vader haar en stond ze er alleen voor. Doordat ze nu alleen de kost moet verdienen, werkt ze fulltime. Ze is op. Veel jonge moeders kunnen eenzaam zijn en zoeken sociale contacten. De vrijwilliger kan daarin tijdelijk voorzien, maar kijkt ook vooruit. Wanneer zij na een aantal maanden weggaat, is het de bedoeling dat er iets veranderd is. De vrijwilliger kan dus samen met de moeder op zoek gaan naar andere jonge moeders in de buurt”, aldus de cooördinator.

(Nogmaals:) Voor nadere info in Utrecht Zuid: Bel: 030-2914050 of 06-25118883 of mail naar: homestart@portes.nl    
Voor meer algemene informatie over het project Home-Start Nederland kunt u ook kijken naar de website: www.home-start.nl.